Çorlu’da 25 kişinin hayatını kaybettiği tren kazası ile ilgili BTS’nin hazırladığı rapora göre kazaya art arda gelen ihmaller zinciri neden oldu. 101 yıldan yaşlı kagir kemer menfez kuvvetli yağışa dayanamayıp çöktü. Tatil günleri zamlı mesai ücreti ödememek için yol işçileri çalıştırılmadığından kaza günü yol kontrolü yapılmadı. Menfezi koruyacak ihaleyi 18 gün önce ödenek yetersizliğiyle iptal eden TCDD bürokratları kazaya zemin hazırladı.
İLKER AKGÜNGÖR / VATAN HABER MERKEZİ
Birleşik Taşımacılık Çalışanları Sendikası (BTS), 8 Temmuz’da Çorlu’da yaşanan ve 25 kişinin hayatını kaybettiği tren kazasına ilişkin rapor hazırladı. Rapor kazaya neden olan bir çok ihmali gözler önüne serdi. BTS’nin Meteoroloji Genel Müdürlüğü’ne (MGM) dayandırdığı verilere göre Çorlu’daki menfez aşırı yağış almadı. Kaza bölgesine düşen yağışın miktarı 32.4 mm olarak belirlendi. Menfez, MGM’nin verilerine göre kuvvetli yağış olarak tanımlanan yağışa dayanamayarak hasar gördü.
“101 yıllık menfez”
TCDD’nin tren işletmeciliği yaptığı konvansiyonel ana hatların toplamı 9 bin 23 km’ye ulaşıyor. Bu hatlar üzerinde 25 bin 487 tane çelik, betonarme ve kagir kemer olmak üzere köprü ve menfez bulunuyor. Demiryolu hatlarındaki köprü ve menfezlerin yüzde 27’sini kagir kemer olarak yapılan eski yapılar oluşturuyor. Bu 25 bin köprü ve menfezin yüzde 60’ı 50 yaşın, yüzde 16’sı ise 100 yaşın üstünde bulunuyor. BTS’nin raporuna göre facianın yaşandığı Çorlu İlçesi Balabanlı Köyü Sarılar mevkiinde 162’inci km’deki kagir kemer tipi menfezin yaşının 101’in üzerinde olduğu belirtti.
“Tatil olduğu için yol denetimi yapılmadı”
Rapora göre TCDD’de personel azaltılması sonucu 9 bin 23 km’lik konvansiyonel hatlarda yaya olarak yol kontrolü yapan 39 ‘yol bekçisi’ bulunuyor. Kapıkule-Eskişehir arası demiryolu hatlarında sadece 5 yol bekçisi çalışıyor. Yol bekçisi açığı yalnızca tehlikeli hat kesimlerinde personel görevlendirilerek ya da ihtiyaç halinde yol işçilerinden takviye yapılarak çözülmeye çalışılıyor. Tatil günlerinde mesai ücreti zamlı olduğu için tasarruf amacıyla yol işçileri yaya yol denetimine çıkarılmıyor. Rapora göre Çorlu’daki kaza tatil gününde olduğu için yaya olarak demiryolu kontrolü yapılmadı. BTS yol güvenliğinin sağlanması için günümüz teknolojik sistemleri kullanılmadığını ve yol kontrolü insan eliyle yapılmasının yeterli olmayacağını vurguladı.
“Sorumlu ihaleyi iptal eden bürokratlar”
BTS’nin raporunda daha önce gündeme gelen menfezi koruyacak ihale iptali de yer alıyor. Rapora göre TCDD Köprü Ekip Şefleri ve Yol Bakım Onarım Şefleri’nin Mayıs 2018’de yaptıkları turne denetimleri sonucu hazırlanan raporda, kazanın meydana geldiği menfezde ray ve traversten oluşan çerçevenin altındaki altyapıyı korumak amacıyla istinat duvarı yapılması gerektiğini bildirildi. 14. Demiryolu Bakım Müdürlüğü mıntıkasında menfezlerin sel ve diğer dış etkenlere karşı korunmasını sağlamak için TCDD tarafından ihale açıldı. Ancak ödenek tahsis emri çıkmadığından ihale, kazadan 18 gün önce iptal edildi. BTS, Halkalı-Muratlı arası menfezlerin bakım ve onarımı için açılan ilk ihalenin kazadan 18 gün önce ödenek yetersizliği nedeni ile iptal edilmesine karar veren TCDD bürokratları kazanın yaşanmasına zemin hazırladığını vurguladı.
“Beş facia daha ucuz atlatıldı”
BTS’nin raporuna göre 8 Temmuz’daki kazadan sonra 27 Temmuz’da Hereke’de demiryolu hattı yağış sonucu sular altında kaldı. 28 Temmuz’da Çerkezköy-Çatalca arasında yağış sonucu rayların altı boşaldı. 30 Temmuz’da Buharkent-Sarayköy (Denizli) arasında yine yağış nedeniyle yolun altı boşaldı makinistlerin fark etmesi sonucu facia önlendi. Bir gün sonra 31 Temmuz’da ise Afyon Döğerler istasyonu mevkiinde yağış nedeniyle yolda meydana gelen hasarı fark eden makinistler sayesinde yeni bir kaza önlendi. 1 Ağustos’ta ise Polatlı-İğciler arasında yağış nedeniyle konvansiyonel yolun altı boşandı ancak şans eseri kaza yaşanmadı.
NOT: Haberin 15 Ağustos 2018 tarihli Vatan Gazetesi’nde yayınlanan hali buradan (http://www.gazetevatan.com/corlu-da-coken-menfez-tam-bir-asirlikmis–1190983-gundem/) okunabilir.